Litoŭskija daśledčyki: Michał Kleafas Ahinski naradziŭsia ŭ Žamojci, a nie ŭ Polščy

Zapis ab chryščeńni znakamitaha kampazitara i dziaržaŭnaha dziejača vyjaviŭ u mietryčnych knihach Sałanckaha kaścioła Paŭlus Vaniuchinas, staršynia praŭleńnia Instytuta hienieałohii, hieraldyki i vieksiłałohii i dyrektar Akademii hieraldyki. Pra heta paviedamlaje vydańnie 15min.

Uschvalavany svajoj znachodkaj, Vaniuchinas unačy źviazaŭsia z dyrektaram Muzieja historyi kultury Ahinskich u Retavie Vitasam Rutkaŭskasam, a taksama dasłaŭ kopiju zapisu doktarcy Ramunie Šmihielskicie-Stukienie, namieśnicy dyrektara pa kultury i navucy Pałaca vialikich kniazioŭ u Vilni. 

«Hetaja infarmacyja nievierahodnaja, navat, skazaŭ by, siensacyjnaja — takaja histaryčnaja fihura naradziłasia ŭ našym krai», — adhuknuŭsia na znachodku Rutkaŭskas.

Ź mietryki vynikaje, što narodžany 25 vieraśnia 1764 hoda ŭ vakolicach Sałantaŭ (ciapier heta Kłajpiedski paviet na samym zachadzie krainy) Michał Kleafas Ahinski, byŭ achryščany 29 vieraśnia adnoju vadoju ŭ miascovym kaściole Uniebaŭziaćcia Najśviaciejšaj Dzievy Maryi.

Pavialičyć

Zapis zrobleny na łacinskaj movie (pierakład ź litoŭskaha pierakładu):

«Ja, toj ža [ałtaryst Sałantaŭskaha kaścioła Michał Simanovič], achryściŭ niemaŭla, nazvanaje Michałam Kleafasam, narodžanaje 25 vieraśnia, syna jasnavialmožnaha kniazia z Kazielska Andreja Ahinskaha, miečnika vialikaha litoŭskaha, starasty huzaŭskaha i płatelskaha, i Paŭliny Šembiek, zakonnych sužencaŭ.

Chrosnymi baćkami byli jasnavialmožny kniaź Francišak Ksavieryj z Kazielska Ahinski, starasta pieravalski, razam z kniahiniaj Alenaj Ahinskaj, kaštalanavaj vilenskaj, asistentami — vysakarodny pan Fieliks Łubienski (Fieliks rodny brat Michała Kleafasa pa maci. — NN), starasta nakielski, i vysakarodnaja panna Maryjana Judzickaja, kaštalanka mienskaja».

Dahetul biassprečnym ličyŭsia fakt, što Michał Kleafas Ahinski naradziŭsia 25 vieraśnia 1765 hoda ŭ polskaj vioscy Huzaŭ prykładna za 50 kiłamietraŭ ad Varšavy, jakoj vałodaŭ jahony baćka. Pra heta ŭ miemuarach piša i sam kampazitar. 

Pavialičyć

Sapraŭdy, dobra viadomy mietryčny zapis pra inšaje chryščeńnie Michała Kleafasa Ahinskaha, jaki zachoŭvajecca ŭ archivie parafii Sv. Stanisłava ŭ Viskitkach, horadzie niedaloka ad Huzava:

«Huzaŭ, 26 kastryčnika, majontak. Ja, probašč Viskitkaŭ Adam Markievič, achryściŭ niemaŭla, jakoje atrymała imiony Kleafas, Michał, Francišak, Fieliks, Antoni, Ihnacy, Juzaf i Tadevuš, zakonnych sužencaŭ najiaśniejšaha i vialmožnaha hrafa, miečnika vialikaha litoŭskaha, starasty huzaŭskaha Andreja Ahinskaha i jahonaj žonki Paŭliny Šembiek, syna. Chrosnyja baćki — najiaśniejšy i vialmožny Juzaf Siemianoŭski, kaštalan raŭski, i najiaśniejšaja i vialmožnaja Barbara Radajeŭskaja z rodu Hajeŭskich, kaštalanava inaŭracłaŭskaja».

Jak ža tak stałasia, što miesca naradžeńnia Ahinskaha zrušyłasia amal na 500 km na poŭnač?

Nasamreč, jak tłumačać śpiecyjalisty, nijakich supiarečańniaŭ tut niama. Zvyčajnaj praktykaj u tyja časy było dvajnoje chryščeńnie:

spačatku mahli pachryścić adnoju vadoju, jak u Sałantach, a paśla z bolšaj uračystaściu chryścili ŭžo alejem, što, vidać, i adbyłosia ŭ Huzavie.

Varta zaŭvažyć, što mietryka ab chryščeńni z Huzava nie źmiaščaje źviestak pra toje, dzie i kali byŭ narodžany chłopčyk.

Pavialičyć

Kniazi Ahinskija vałodali majontkami i ŭ Žamojci, dzied Michała Kleafasa Ahinskaha nabyŭ ad Sapiehaŭ nie vielmi daloka ad Sałantaŭ Retavu, dzie paśla byŭ uźviedzieny pałac, u jakim siońnia znachodzicca ŭžo zhadany muziej Ahinskich. A pa fundacyi inšaha pradstaŭnika rodu, kniazia Kazimira Ahinskaha, u 1725 hodzie pabudavany i sam Sałantaŭski kaścioł. 

Toje, što Ahinski nie pryhadvaŭ pra Sałanty, možna patłumačyć tym, što jon prosta i sam nie viedaŭ — jaho dziacinstva i maładość prajšli ŭ Huzavie, naturalna, što i svajo naradžeńnie jon źviazvaŭ z hetym miescam.

Litoŭcy ŭžo vypravili źviestki pra chryščeńnie kampazitara na staronkach Geni.com i Litoŭskaj Vikipiedyi. U inšych raździełach svabodnaj encykłapiedyi hetaja infarmacyja pakul nie adlustravana i miescam naradžeńnia padajecca Huzaŭ. Sapraŭdnaje miesca naradžeńnia Ahinskaha jašče naležyć vyśvietlić daśledčykam, ale heta, vidavočna, budzie dzieści niedaloka ad Sałantaŭ u Žamojci. 

• 6
• 0
• 5
• 3
• 0
• 0
• 0
• 0