«Saša zaŭsiody byŭ u temie vajny». Historyja zahinułaha na froncie 22-hadovaha biełaruskaha snajpiera
Z pačatku paŭnavartasnaj vajny va Ukrainie zahinuli nie mienš za 70 biełarusaŭ. Siarod ich 22-hadovy Alaksandr Novik, jaki byŭ snajpieram-šturmavikom, piša Radyjo Svaboda.
![](http://dj97ou90w5f1d.cloudfront.net/img/w840d4webp1/photos/z_2025_02/885d2d93-9cd5-4519-4370-08dd4a80b3ca_w1023_r1_s-s62ys.jpg.webp)
22-hadovy biełarus Alaksandr Novik dałučyŭsia da Treciaj asobnaj šturmavoj bryhady ŭ kancy kastryčnika 2024 hoda, a zahinuŭ u bajach 20 studzienia 2025-ha.
Trapiŭ pad abstreł
Alaksandr Novik mieŭ pazyŭny pa-ŭkrainsku — «Rozpad». Jon vybraŭ jaho, majučy na mecie raspad Rasii jak dziaržavy. Byŭ snajpieram-šturmavikom Treciaha asobnaha šturmavoha bataljona. Zahinuŭ padčas vykanańnia bajavoha zadańnia ŭ rajonie Novajahoraŭki Łuhanskaj vobłaści. Alaksandra pachavali ŭ Bravarach 28 studzienia, na Alei Słavy. U Bravarach žyvuć jahonyja svajaki.
Vałanciorka Taćciana Astroŭskaja dobra viedała Alaksandra. U razmovie z «Svabodaj» jana adznačyła, što na tym kirunku (Novajahoraŭka) zahinuła šmat ukrainskich vajskoŭcaŭ. Viadoma, što Alaksandr trapiŭ pad rasijski abstreł i atrymaŭ ciažkaje ranieńnie.
Chłopiec vyjechaŭ ź Biełarusi paśla padziej 2020 hoda, spačatku žyŭ i pracavaŭ u Litvie.
— Saša zaŭsiody byŭ u temie vajny. Jon źbiraŭ danaty na drony, dapamahaŭ ukraincam, sam šmat trenavaŭsia i macavaŭsia. Kupiŭ simulatar, kab udaskanalić prahramu kiravańnia dronami, — raskazvaje Taćciana.
Pavodle jaje, Alaksandr zarablaŭ na budoŭli, taksama byŭ maderataram u viadomaha błohiera Ubermarhinała, praktykavaŭsia ŭ kampjutarnaj hraficy. Zajmaŭsia dziudo i samba, mieŭ matematyčny skład rozumu, padčas vučoby pieramahaŭ u matematyčnych alimpijadach. Navat na froncie mieŭ pry sabie zbornik zadač pa ałhiebry, kab «mazhi pracavali». Ciapier hety zbornik, jak i inšyja rečy dobraachvotnika, pieradali ŭ Muziej volnaj Biełarusi ŭ Lvovie.
Alaksandr vybraŭ dla siabie Treciuju asobnuju šturmavuju bryhadu. Heta ŭkrainskaje dobraachvotnickaje padraździaleńnie, sfarmavanaje na bazie «Azova», jakoje ŭznačalvaje pieršy kamandzir pałka «Azoŭ» Andrej Bilecki.
— Alaksandr byŭ unikalnym, šmatbakovym čałaviekam. Jon usio rabiŭ cicha, spakojna, samastojna. Sam źviazaŭsia z Treciaj šturmavoj, jany dapamahli jamu z dakumientami. Jon tam prajšoŭ vieryfikacyju, navučaŭsia i potym vypraviŭsia na bajavyja zadańni, — raskazvaje Taćciana.
— Pisali, što jon zahinuŭ na pieršym zadańni, ale heta niapraŭda. Heta było, hruba kažučy, druhoje ci treciaje zadańnie. Kali idzie taki abstreł, tam nie ŭchilišsia i nie schavaješsia ad jaho, — tłumačyć vałanciorka.
![](http://dj97ou90w5f1d.cloudfront.net/img/w732d4webp1/photos/z_2025_02/d1cefbd6-1865-4c5f-4371-08dd4a80b3ca_w650_r0_s-3npko.jpg.webp)
Jana dadaje, što Alaksandr Novik byŭ čałaviekam z mocnym pačućciom spraviadlivaści. U tym liku i tamu jon pajšoŭ vajavać, bo front byŭ tym miescam, dzie jon realna moh niešta zrabić.
Taćciana zaŭvažyła, što paśla niekalkich miesiacaŭ u vučebnaj častcy i na froncie Alaksandr schudnieŭ na niekalki kiłahramaŭ.
— Jon byŭ sapraŭdnym mužčynam. Nikoli nie vystupaŭ z hučnymi słovami, nie kryčaŭ: «Voś ja pajedu vajavać!». Cicha pryniaŭ rašeńnie — i pajechaŭ. Paśla jahonaj hibieli ja nie mahu hladzieć na mužčyn, jakija kažuć: «A što ja mahu zrabić?». Saša byŭ upeŭnieny, što dziejničać treba siońnia, što siońnia treba baranić Ukrainu, kab u nas było zaŭtra, — kaža Taćciana.
Jana ŭdzielničała ŭ arhanizacyi pachavańnia biełarusa. Raskazvaje, što ŭ čynoŭnikaŭ pry afarmleńni dakumientaŭ była nieadnaznačnaja reakcyja.
— Z adnaho boku — zahinuŭ hieroj z Treciaj šturmavoj. Z druhoha — jany dzivilisia biełaruskamu pašpartu. Bo aficyjna Biełaruś — kraina-suahresar. Ale jany vielmi dobra stavilisia da nas, — dadaje Taćciana.
Alaksandr Novik staŭ pieršym biełarusam, pachavanym na Alei Słavy ŭ Bravarach. Nad jaho mahiłaj upieršyniu załunaŭ bieł-čyrvona-bieły ściah — siarod ukrainskich i hruzinskich.
Kamientary